Od chwili powstania, Organizacja Narodów Zjednoczonych urzeczywistniała wizję międzynarodowej współpracy między rządami i narodami, na rzecz budowy pokoju i dobrobytu dla wszystkich na świecie.   Na to wezwanie musi odpowiedzieć także świat biznesu. To dlatego właśnie na przełomie tysiącleci powstała inicjatywa UN Global Compact, by prowadzić i inspirować przedsiębiorstwa do wspólnego stawienia czoła najpilniejszym wyzwaniom ludzkości. 

Dziś, gdy UN Global Compact już od dwudziestu lat jednoczy świat biznesu w działaniach na rzecz lepszego świata— inicjatywa gromadząca początkowo 44 uczestników biznesowych rozrosłą się do platformy zrzeszającej ponad 10 000 przedsiębiorstw, 3 000 sygnatariuszy spoza świata biznesu oraz 68 Sieci Lokalnych — stajemy wobec wyzwań równie wielkich jak te, które towarzyszyły nam w całej historii Narodów Zjednoczonych. Pandemia COVID-19, której towarzyszy podwójny kryzys: zdrowotny oraz społeczno-ekonomiczny, dramatycznie zachwiała życiem ludzi w każdym zakątku globu. Ujawniła to, co szczególnie kruche i bezlitośnie obnażyła rosnące nierówności, które już wcześniej czyniły ciężkim życie najwrażliwszych grup społecznych. Dotrzymanie najważniejszej obietnicy Agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 – by nikogo nie pozostawić na łasce losu – nigdy dotąd nie było tak pilne, jak dziś. 

ONZ została postawiona w stan pełnej mobilizacji do ratowania życia i łagodzenia cierpienia ludzi. Ponadto, wiemy że celem rekonwalescencji nie może być wyłącznie powrót do tego, co było i działania według zasady business as usual. Aby dać odpór kolejnym wstrząsom, jako społeczność międzynarodowa musimy dążyć do budowy bardziej zrównoważonych i inkluzyjnych społeczeństw. Dziesięć Zasad Global Compact obejmujących obszar praw człowieka, warunków pracy, środowiska oraz działań antykorupcyjnych nadal zachowuje olbrzymią wartość. W swej dwudziestoletniej historii, inicjatywa Global Compact była przewodnikiem firm, bez względu na ich wielkość i umiejscowienie, w utrwalaniu postaw opartych na tych właśnie zasadach.  Ponadto, sprawiła że głos odpowiedzialnego biznesu stał się słyszalny w ogólnoświatowych dyskusjach programowych, w tym w debacie dotyczącej Celów Zrównoważonego Rozwoju oraz porozumienia paryskiego w sprawie zmian klimatu.

Global Compact jest pionierem w zakresie wyznaczania standardów i wytycznych poprzez inicjatywę wyznaczania celów na podstawach naukowych – Science Based Targets, kampanię promującą ograniczenie globalnego wzrostu temperatury – Business Ambition for 1.5°C, programy na rzecz wzmocnienia pozycji kobiet – Women’s Empowerment Principles oraz praw człowieka UN Guiding Principles on Business and Human Rights. Opracowane w ramach Global Compact zasady odpowiedzialnego inwestowania – Principles for Responsible Investment – podpisało 2 300 sygnatariuszy, a zasady kształcenia w duchu odpowiedzialnego zarządzania – Principles for Responsible Management Education – powstały z myślą o wpajaniu przyszłym liderom biznesu przenikliwości i świadomości w kwestiach dotyczących zrównoważonego rozwoju. Sieci Lokalne Global Compact silnie zaznaczyły swoją obecność w promowaniu dialogu publiczno-prywatnego, podejmując w tej dziedzinie szereg działań. O ile dawniej, światowa społeczność biznesowej powszechnie kierowała się zasadą „nie szkodzić”, dziś funkcjonujemy w nowym krajobrazie zwiększonych oczekiwań i odpowiedzialności.

W tym decydującym momencie, Narody Zjednoczone i społeczność biznesowa mogą poszerzać zakres działań, by wspólnie zrobić jeszcze więcej z myślą o budowaniu jaśniejszej przyszłości.  Dzięki połączeniu powszechnego charakteru Organizacji Narodów Zjednoczonych, nadzwyczajnych możliwości sektora prywatnego i naszego globalnego zasięgu, możemy pomóc bezbronnym, uratować planetę, działać na rzecz stabilizacji i postępu na całym świecie. Nie wiemy jeszcze, w jaki sposób znajdziemy wyjście z obecnego kryzysu, jednakże determinacja, wielkie idee, jedność i nadzieja sprawią, że podźwigniemy się w lepszej formie i zbudujemy świat odporniejszy na zagrożenia.

Dwadzieścia lat temu, ówczesny sekretarz generalny ONZ, nieżyjący dziś Kofi Annan, kierując się swoją wizją i dalekowzrocznością, zainicjował oparte na wspólnych wartościach i zasadach globalne porozumienie między Narodami Zjednoczonymi i biznesem, zmierzające do tego, by nadać globalnemu rynkowi ludzką twarz. Przestrzegał, że jeśli nie uda nam się sprawić, by globalizacja działała na korzyść nas wszystkich, nie będzie ona działała na niczyją korzyść. 

Przypadające w tym roku dwudziestolecie UN Global Compact obchodzimy w cieniu COVID-19, a słowa Kofiego Annana wciąż brzmią w naszych uszach. Rozumiemy dziś, że ludzkość jest społecznością całkowicie opartą na wzajemnych powiązaniach i zależnościach. Że bez solidarności, zwłaszcza z tymi spośród nas, którzy są najbardziej bezbronno, wszyscy przegramy. 

Nadszedł czas, by wszystko to naprawić, a inicjatywa UN Global Compact jest gotowa stawić czoła wyzwaniu. To, co na początku było śmiałą wizją wokół której skupiły się 44 pionierskie firmy, dziś rozrosło się do rozmiarów największej światowej inicjatywy dotyczącej zrównoważonego biznesu. Zrzeszając 68 Sieci Lokalnych, ponad 10 000 przedsiębiorstw mających swoje siedziby w 160 krajach i  reprezentujących ponad 70 milionów pracowników z całego świata, staliśmy się globalnym ruchem biznesu i interesariuszy zjednoczonych dążeniem do stworzenia takiego świata, jakiego pragniemy. Kierując się swoimi Dziesięcioma Zasadami, 17 Celami Zrównoważonego Rozwoju i postanowieniami paryskiego porozumienia klimatycznego, UN Global Compact podejmuje się przewodnictwa w dziele największej w dziejach transformacji modelu biznesowego i tworzenia nowej normalności.  

Wspólnie z DNV wykorzystujemy szansę, by w oparciu o dorobek pierwszych 20 lat postępu położyć fundamenty pod kolejnych dziesięć. Pewne rzeczy widać już wyraźnie: od czasu uchwalenia agendy na rzecz zrównoważonego rozwoju 2030 obserwujemy, jak społeczna odpowiedzialność staje się elementem strategii biznesowej zatwierdzanej przez prezesów firm. Do chwili obecnej, w zdecydowanej większości przedsiębiorstw przyjęto już politykę uwzględniającą wszystkie Dziesięć Zasad i podejmuje się działania związane z realizacją Celów Zrównoważonego Rozwoju. 

Jednak sama polityka niczego nie zmieni, jeśli cele i zamierzenia nie są dość ambitne, by przynieść efekt w skali, jakiej potrzebujemy w obszarze wszystkich CZR. Dobra wiadomość jest taka, że prezesi firm wiedzą o tym, że oni sami i ich koledzy muszą kierować się ambitniejszymi zamierzeniami, a Cele Zrównoważonego Rozwoju mają kluczowe znaczenie dla przyszłości kierowanych przez nich przedsiębiorstw. 

Jasne jest też to, że w większości firm Dziesięć Zasad oraz Cele Zrównoważonego Rozwoju są jeszcze nie dość głęboko zintegrowane z celami i strategiami korporacyjnymi. Dlatego są one w niewystarczającym stopniu widoczne w procesach decyzyjnych i podejmowanych działaniach. 

O ile świat biznesu powszechnie uznaje swój pozytywny wkład w CZR, o tyle negatywne skutki prowadzonej działalności są dostrzegane zdecydowanie rzadziej. Po części wynika to z faktu, że jedynie niewielka liczba firm uwzględnia Dziesięć Zasad w procesie oceny ryzyk i efektów działalności oraz dalszego postępowania. W szczególności dzieje się tak w przypadku kwestii o charakterze społecznym – praw człowieka oraz praw pracowniczych, gdzie jedynie ułamek przedsiębiorstw stosuje Dziesięć Zasad wprowadzając zmiany w globalnym łańcuchu dostaw. Brak oceny efektów prowadzonej działalności w oparciu o Dziesięć Zasad i Cele Zrównoważonego Działania, zwłaszcza w odniesieniu do łańcucha dostaw, może wyjaśniać, dlaczego szczególnie rażące zaniedbania można dostrzec w obszarze tych spośród CZR, które dotyczą ubóstwa, głodu oraz zmniejszania nierówności. 

Trzeba mieć to na uwadze, gdyż epidemia COVID-19 obnażyła słabe strony globalnego rynku, w wyniku których nierówności społeczne obejmują już dwie trzecie ludności świata. W sytuacji, gdy połowa populacji ziemskiej jest zatrudniona w szarej strefie, bez żadnej ochrony socjalnej, 1,6 miliarda osób jest zagrożonych utratą środków do życia, a niemal 50 milionów popada w skrajne ubóstwo. Liderzy biznesu przyszłości muszą zrozumieć, że kluczem do stabilnych rynków jest równość społeczna.  Wobec wielu innych zagrażających nam kryzysów, od zmian klimatu, poprzez utratę różnorodności biologicznej, po wyczerpywanie się zasobów planety, potraktujmy COVID-19 jako wezwanie do przebudzenia i skierowania ludzkości na tory prowadzące do świata jakiego pragniemy. 

Co najważniejsze, najwyżsi rangą liderzy – prezesi, ich zespoły wykonawcze i zarządy firm – muszą wykorzystać swoją siłę i zostać aktywistami na rzecz społecznej zmiany. Moje przesłanie brzmi następująco: nie wolno wam nie doceniać siły własnego przykładu. Waszego głosu. Śladu, jaki wasza organizacji pozostawia po sobie w świecie. Macie moc potrzebną do tego, by wzmocnić determinację polityków w priorytetowym traktowaniu zrównoważonego rozwoju. Przywództwo polega na odwadze wprowadzania zmian. Nalegania na zmiany.  W Dekadzie Działania – dajmy pierwszeństwo ludziom!